Susam Bülten
Haziran 2025 – Sayı 14
Bu sayıda neler var?
-
- Lahmacun Endeksi: Haziranın ilk haftası itibarıyla Türkiye genelinde ortalama lahmacun fiyatı 122,3 TL oldu
- İstanbul’un Kasapları: İstanbul’da yaklaşık 1960 tane kasap dükkanı var
- İllerin GSYH’ye katkısı: Türkiye’nin 2023’teki %5,1‘lik büyümesine İstanbul’un katkısı %1,65 (yani büyümenin üçte birinden sorumlu istanbul)
 |
Bu hafta Bilgi Gibi Bilgi podcastin ikinci bölümünde değişen ev ve dönüşen haneyi verilerle konuştuk. Dinlemek için: Spotify veya Youtube Bu hafta aramıza 13 yeni takipçi katıldı! Abone değilseniz ve gördüklerinizi beğendiyseniz: |
Lahmacun Endeksi
Ayda 3 kere, 30 büyükşehirde 3000’den fazla restoranın lahmacun fiyatlarını analiz edip hem ulusal düzeyde hem de il düzeyinde ortalama lahmacun fiyatını hesaplıyoruz…
4 Haziran itibariyle ortalama fiyat 122,3 TL’ye ulaştı: Aralık ortasındaki 102,5 TL’nin neredeyse %20 üstünde; beş ayda yaklaşık 20 TL’lik artış.
Aylık ivme düşmeye devam etse de hâlâ TÜFE’nin önünde: Mayıs artışı %2,23 ile resmi enflasyonun ( %1,53 ) 0,7 puan üstünde; nisan ayında ise kısa süreliğine geriye düşmüştü.
Ortalama Lahmacun Fiyatı
Kaynak: Research İstanbul hesaplamaları.
TÜFE’ye Karşı Lahmacun Endeksi
İllere Göre Ortalama Lahmacun Fiyatı: Haziran 2025
İllere Göre Lahmacun Fiyatı Değişimi: 6 Mayıs 4 Haziran
İstanbul İlçelerinde Ortalama Lahmacun Fiyatları: 4 Haziran
İstanbul’da ortalama lahmacun fiyatında Beşiktaş zirvede kalmaya devam ediyor.
Kasap
İstanbul’un İlçelerine Göre Kasap Sayısı
Kaynak: Google Maps, Research İstanbul hesaplamaları.
Google Maps’ten kazıyıp adres ve telefon bilgisini eşleyebildiğimiz kasapları çıkarttık önümüze, 1960 dükkân bulduk; kabaca her 8 bin İstanbulluya bir kasap demek; ama “Kasaba mı, markete mi?” sorusuna verilen yanıtların dağılımını bilmiyoruz. Buna %60 küsurlarda diyen çalışmalar var. Fakat tekrar sahaya çıkmalı…
Yıllara Göre GSYH
İl Bazında Kişi Başına Gayrisafi Yurt içi Hasıla: 2004-2023
Aşağıdaki ‘GIF’te her kare bir yılı (2005-2023) temsil ediyor; renklendirme de ilin o yılki kişi başı GSYH büyümesinin, Türkiye ortalamasından kaç yüzde puan sapma gösterdiğini anlatıyor. Mavi tonlar ulusal ortalamadan daha hızlı büyüyen, kırmızı tonlar ise ortalama altında kalan illeri işaret ediyor.
İlk kare (2005) 2004-2005 (%) değişimini gösteriyor; her yeni karede hesap tıpkı bunun gibi, bir önceki yıla göre yapılıyor. Böylece GIF, 2008-09 krizi, 2018 kur şoku ya da 2020 pandemi yılı gibi darbe anlarında hangi bölgelerin ülke genelinden pozitif / negatif ayrıştığını saniyeler içinde görmemizi sağlıyor.
Mesela 2020’ye baktığımızda kırmızının en cırtlak tonunu Antalya’da görmemizin nedeni, ilin GSYH’sinin dörtte birinden fazlasının doğrudan turizme bağlı olması ve COVID kısıtlamalarıyla yabancı ziyaretçi sayısının %70’in üzerinde düşmesi… Dolayısıyla turizm gelirleri de yaklaşık %65 küçüldü—ülke ortalamasındaki gerilemenin hayli ötesinde yaşadı bu şoku Antalya.
Hangi İl Ekonomiyi Taşıdı? – 2023 Reel Büyüme Haritası
Kaynak: TÜİK, İl bazında GSYH payı, cari fiyatlarla, 2023.
Grafik ne söylüyor?
- İstanbul tek başına pastanın üçte birinden sorumlu: Reel büyüme %5,1 iken bunun 1,65 puanı İstanbul sayesinde.
- Ankara da 0,96 puan eklemiş; İstanbul + Ankara zaten toplamın yarısını oluşturuyor.
- Kocaeli sanayisiyle 0,27 puan kattı.
- Diğer tarafta Zonguldak, Artvin ve Gaziantep –0,03 puanla tabloyu hafifçe aşağı çekti.
- Kısacası 2023’te Türkiye ekonomisini büyüten motor esasen İstanbul-Ankara-Kocaeli üçlüsü oldu.
Kısacası 2023’te Türkiye ekonomisini büyüten motor esasen İstanbul-Ankara-Kocaeli üçlüsü oldu.
Her yer veri her yer data. Peki biz ne yapıyoruz?
Anlamanın, katkıda bulunabileceği diğer hedefler bir yana, kendisinin de bir amaç olduğuna inanıyor ve bu yolda ilerlemek istiyoruz. Her hafta yayımlanacak bültenimizde; lahmacun fiyatlarının il il enflasyon karşısındaki seyrinden meclis puan tablolarına (vekillerin performansına dair kapsamlı istatistiklere), dizilerde ve tartışma programlarında (görüntü işleme yöntemleriyle elde ettiğimiz verilerle) ne gördüğümüze, sokaklardaki hurda/eskici hikâyelerine kadar geniş bir yelpazede veriler ve analizler paylaşacağız. Her şeyi bir soru ve dolayısıyla bir araştırma konusu haline getirmeye hazır olan herkesi, bu bültenle aramıza bekliyoruz.
Sıkça Sorulan Sorular:
Adı neden Susam: Çünkü Research İstanbul ofisi Susam Sokakta