Susam Bülten
Ağustos 2025 – Sayı 23
Bu sayıda neler var?
-
- Lahmacun Endeksi: Türkiye geneli ortalama lahmacun fiyatı 126,3 TL; “evdeki” lahmacun ise 34,8 TL oldu.
- Kitap Pazarı: 2024 boyunca satılan kitapların neredeyse yarısı -%44’ü- çevrimiçi kanallardan satıldı.
|
Abone değilseniz ve gördüklerinizi beğendiyseniz: |
Lahmacun Endeksi
Aralık 2024’ten beri sürdürdüğümüz bu çalışmaya bu ay itibarıyla “lokantadaki” lahmacunun yanına “evdeki” lahmacunu da ekledik. Örneğin haziran ayında evde bir lahmacun hazırlamanın maliyeti -kıyma, domates, un, salça, soğan gibi malzemelerin tek porsiyonluk payları esas alınarak- 33,58 TL iken temmuzda 34,84 TL’ye yükseldi; bu da maliyette %3,75’lik bir artışa karşılık geliyor. Böylece dışarıda yeme ile evde pişirme arasındaki makası da bi’ ölçüde izliyoruz…
Ortalama Lahmacun Fiyatı (Aralık 2024 – Temmuz 2025)
Kaynak: Susam Bülten Hesaplamaları.
Lahmacun Endeksi vs. TÜFE (Ocak – Temmuz 2025)
Haziranda TÜFE’yle beraber Lahmacun Endeksi de frene basmıştı (TÜFE %1,37; LE %1,22) ama geçen ay maalesef iki gösterge de ivmelendi. Aralık 2024 – Temmuz 2025 aralığında resmi enflasyon kümülatif %19,1 oldu; aynı dönemde Lahmacun Endeksi ise %22,5 arttı.
Kaynak: TÜİK ve Susam Bülten.
“Evdeki Lahmacun” Sepeti (Haziran – Temmuz 2025)
Haziranda 33,58 TL’ye mâl olan ev yapımı tek bir lahmacun temmuz ayında 34,84 TL’ye çıktı; %3,75’lik bu artışı yukarı çeken başrolde dana kıyma var. Kıymanın fiyatı %5 yükseldi ve toplam maliyetin %72’sini tek başına belirledi.
Kaynak: Susam Bülten Hesaplamaları.
Not: Listedeki tüm malzeme fiyatları çeşitli dijital market platformlarından çekilen etiketlere dayanıyor; semt pazarında ya da kasapta farklı rakamlarla karşılaşmak tabii ki mümkün.
Diğer malzemeler:
- Domates salçası fiyatı neredeyse beşte bir (%18,5) arttı, ancak porsiyondaki payı küçük olduğu için cepten 4 kuruş fazla çıkarttı.
- Taze domates de çift haneli zam (%11,1) gördü; porsiyon başına 13 kuruşluk ekstra yazdı.
- Un, baharat, maydanoz, sarımsak ve yağ fiyatları sabit kaldı; soğan (–%8,4) ve sivri biber (–%8,3) düşerek sepeti bir nebze frenledi.
Sonuçta lokantadaki ortalama 126 TL’lik fiyata karşılık evdeki lahmacununki üçte birinden ucuz. Fakat “evde pişirsem bile fiyat yerinde durmuyor” hissinin maddi temeli de ortada… Resmî TÜFE’nin gıda ve alkolsüz içecekler kaleminde temmuz artışının da %0,07 olduğunu belirtmeden geçmeyelim.
İllere Göre Ortalama Lahmacun Fiyatı (Temmuz 2025)
Kaynak: Susam Bülten Hesaplamaları.
İllere Göre Ortalama Lahmacun Fiyatı Değişimi (Haziran – Temmuz 2025)
Kaynak: Susam Bülten Hesaplamaları.
İl bazında fiyat artışlarında zirveyi %10,8 ile Adana almış, Antep’teki artış ise %9,1.
İstanbul’un Lahmacunları
Harita İstanbul’u fırına sokup kızaran bölgeleri gösteriyor: İlçe ortalamaları 71 TL (Sultanbeyli) ile 171 TL (Beşiktaş) arasında geziniyor. Arada 100 liralık geniş bir bant var. Unutmayalım: Bunlar ortalama değerler. Yoksa 55 liraya da lahmacun bulursunuz, 555 liraya da… İstanbul’da lahmacun fiyatı, semtin kira maliyeti ve paket/platform komisyonu kadar, karşıdaki masanın manzarasıyla da oynuyor.
Kaynak: Susam Bülten Hesaplamaları.
Kitap Pazarında Dönüşüm: Raflardan Ekranlara
Bu hafta, Türkiye Yayıncılar Birliği’nin her yıl yayımladığı raporlardan derlediğimiz verilerle kitap dünyasındaki güncel dönüşümlere yakından bakıyoruz.
Üretimde Toparlanma
2024 yılında üretilen kitap sayısı, önceki yıla göre artış göstererek 414 milyon adede ulaştı. Yüksek enflasyon, pandemi sonrası tedarikte yaşanan sorunlar gibi faktörlerin etkisiyle 2022’de görülen sert düşüş geçen 2 senede toparlanmış duruyor.
Kaynak: Türkiye Yayıncılar Birliği
Okur Kurmacaya mı Yöneliyor?
Kaynak: Türkiye Yayıncılar Birliği
Kategori bazlı bandrol dağılımına baktığımızda, her ne kadar Eğitim Yayınları %47’lik payla listenin başında yer alsa da, son yıllarda Çocuk-Gençlik ve Yetişkin Kurgu Edebiyat Yayınları‘nda gözle görülür bir yükseliş yaşanıyor. 2019’da %10 olan çocuk-gençlik kitaplarının payı, 2024’te %16’ya çıktı. Yetişkin kurgu ise son beş yılda payını iki katına çıkardı. Öte yandan, Yetişkin Kültür Yayınları istikrarlı bir düşüşte: 2019’daki %19’luk pay, 2024’te %12’ye geriledi.
Perakende Pazarı (Milyar)
Kaynak: Türkiye Yayıncılar Birliği
Kaynak: Türkiye Yayıncılar Birliği
Susam Dünyasını Keşfet!
Bültenlerin tamamına aşağıdaki butondan ulaşabilirsiniz…
Susam Bülten Nedir?
Her yer veri her yer data. Peki biz ne yapıyoruz?
Anlamanın, katkıda bulunabileceği diğer hedefler bir yana, kendisinin de bir amaç olduğuna inanıyor ve bu yolda ilerlemek istiyoruz. Her hafta yayımlanacak bültenimizde; lahmacun fiyatlarının il il enflasyon karşısındaki seyrinden meclis puan tablolarına (vekillerin performansına dair kapsamlı istatistiklere), dizilerde ve tartışma programlarında (görüntü işleme yöntemleriyle elde ettiğimiz verilerle) ne gördüğümüze, sokaklardaki hurda/eskici hikâyelerine kadar geniş bir yelpazede veriler ve analizler paylaşacağız. Her şeyi bir soru ve dolayısıyla bir araştırma konusu haline getirmeye hazır olan herkesi, bu bültenle aramıza bekliyoruz.
Sıkça Sorulan Sorular:
Adı neden Susam: Çünkü Research İstanbul ofisi Susam Sokakta